อินเวอร์สฟังก์ชัน
$f(2x-1)=x^2+5x-1$ จงหา $f^{-1}(5)$
ใช่ตอบ 1 หรือ -13 หรือเปล่าครับ |
ข้อนี้ถ้าคิดว่า f เป็นฟังก์ชัน จะถามหา $f^{-1}$ ไม่ได้ครับ เพราะ f ไม่เป็นฟังก์ชันหนึ่งต่อหนึ่ง ถ้าหาอินเวอร์สฟังก์ชัน จะไม่เป็นฟังก์ชัน (เว้นเสียแต่จะเลือกช่วงมาช่วงหนึ่งที่ f เป็นฟังก์ชันหนึ่งต่อหนึ่ง)
แต่ถ้าคิดว่าเป็นเพียงความสัมพันธ์เฉย ๆ คือ เปลี่ยนโจทย์เป็น $r(2x-1) = x^2+5x-1$ จะก็หา $r^{-1}(5)$ ได้และคิดได้ถูกต้องแล้วครับ. |
เฉลยจากหนังสือ ตอบ 1 เขาใช้การแทนค่า x เท่ากับ 1 โจทย์ข้อนี้อยู่ในหัวข้อฟังก์ชันอินเวอร์สครับ โดยโจทย์ไม่มีเงื่อนไขใด ๆ แสดงว่าหนังสือแต่งผิดใช่ใหมครับ ( โจทย์ข้อนี้ใช้ f ไม่ใช่ r )
|
ในหนังสือน่าจะใช้วิธีนี้ครับ
$f(2x-1)=x^2+5x-1$ $2x-1=f^{-1}(x^2+5x-1)$ แทน $x=1$ $1=f^{-1}(5)$ หรือแทน x=-6 ก็จะได้ $f^{-1}(5)=-13$ แต่อย่างที่คุณ gon บอกครับ มันไม่เป็นฟังก์ชัน |
ขอเสริมหน่อยครับ
ทุก ๆ ฟังก์ชัน $f$ ย่อมเป็นความสัมพันธ์ ดังนั้นย่อมหา $f^{-1}$ ได้เสมอ เพียงแค่ว่า $f^{-1}$ ที่ได้จะเป็นฟังก์ชัน หรือไม่เป็นฟังก์ชัน ถ้า $f^{-1}$ ไม่เป็นฟังก์ชัน เราจะเรียก $f^{-1}$ นั้นว่า เป็นอินเวอร์สของฟังก์ชัน $f$ ถ้า $f^{-1}$ เป็นฟังก์ชัน เราจะเรียก $f^{-1}$ นั้นว่า เป็นฟังก์ชันอินเวอร์สของฟังก์ชัน $f$ |
อ้างอิง:
(http://en.wikipedia.org/wiki/Inverse_function) อ้างอิง:
อ้างอิง:
แต่ถ้าต้องการให้ตอบได้หลายคำตอบ เราต้องใช้พวก multivalued function (ดูหัวข้อ Partial inverses) หรือนิยามของ preimage(ดูหัวข้อล่างสุดของ wiki นะครับ) |
ผมมีความเห็นว่า ทุก ๆ ฟังก์ชัน $f$ ย่อมเป็นความสัมพันธ์ ดังนั้นสัญลักษณ์ที่ใช้แทนความสัมพันธ์ไม่จำเป็นต้องกำหนดขอบเขตอยู่แค่ $r$ อาจใช้สัญลักษณ์ $f$ แทนก็ได้ครับ
ดังนั้น $f$ ในคำถามลักษณะนี้จึงอาจใช้แทนความสัมพันธ์ก็ได้ครับ จริง ๆ แล้ว สัญลักษณ์ $f(x)$ จะนิยามเฉพาะกรณีที่ $f$ เป็นฟังก์ชัน เท่านั้น ดังนั้นโจทย์ข้อนี้จะถาม $r^{-1}(5)$ ก็ไม่ได้อยู่ดี เพราะเป็นการใช้สัญลักษณ์ที่ไม่ถูกต้อง ดังนั้นถ้าจะให้โจทย์มีความสมบูรณ์ ก็ต้อง กำหนดขอบเขตของโดเมนให้เป็นฟังก์ชัน ตามที่คุณ gon อธิบายมาถูกต้องแล้วครับ |
เวลาที่แสดงทั้งหมด เป็นเวลาที่ประเทศไทย (GMT +7) ขณะนี้เป็นเวลา 19:55 |
Powered by vBulletin® Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Modified by Jetsada Karnpracha